Bayram geldi neyime’nin telif hakkı olur mu

Bayram sonrası Kadriye Abla'dan bu türküyü dinlerken tam sözlerinde dendiği gibi "kan damlar yüreğimden" .

Ülkede onlarca tiyatro arasında "en boşa çalışan" ve "en çok boşuna vergi müellifi parası yiyen" topu topuna yurt çapında iki tanecik olan Türk Tiyatroları imiş. Maliyenin ve bakanlık bütçesinin en sorunlu ve iğneli, dikenli engeli meğer Kırcali ve Razgrad'daki bu iki tiyaroymuş, artık rahat nefes alsınlar, bir milyona yakın Türk vergi ödeyenin de parası "boşu boşuna" uçmayacak. Rodoplarımızın Bülbülü Kadriye Latifova'nın yabancısı değil, öz oğlu- Kültür Bakanı Vejdi Raşidov'un bir çirpıda Türk Tiyatrolarını kapatmasını tam kabullenmeye çalışırken, bu kez de onun, bunun akrabası, şunun, bunun partisi suçlamalarıyla gene gündeme geldi "kateldilen" tiyatro.

Kimin haklı, kimin haksız olduğunu söylemek benim haddim değil, burada benim canımı sıkan  şey, Sayın Bakanımızın annesinin ismi hakkındaki telif hakları ve Kadriye Lyatifova'nın adının onun deyişiyle "gelişigüzel isteyen herkes tarafından kullanılması" iddiası.

 

Kadriye Abla "Rodopların Bülbülü" olmaktan çoktan çıkmış, adı Bulgaristan Türkü'nün sembolü haline gelmiş, bizim öz kültürümüz ve Rumeli türkümüzle özdeşleştirilmiş bir isim.

 

Elbette maddi ve manevi olarak adı üzerindeki telif hakları oğulunun elindedir, fakat Kadriye Abla'nın türküleriyle ve kişiliğiyle tüm bir millete mal olduğunu unutmamak gerek.

1960- 1962 yıllarında bu sanatçımızın Bulgaristan Radyosu'nda seslendirdiği 150'den fazla türküsü halen BNR "Altın Arşifte" muhafaza edilir.

 

Dinleyici mektuplarımızda müzik isteklerinden yarısından fazlası "Kadriye Lyatifova" türküleri.

 

Onu Kadriye yapan da Sofya Radyosu'dur. Biz de mi acaba onun adını radyoda "gelişigüzel" kullanıyoruz? Bir ekol olur muydu Vejdi Raşidov'un annesi o eski bandlarını kaybolmuş bir bebeği arar gibi, onbinlerce bandlı fonoteğin tozlu raflarında arayıp, teker teker bulmasaydık? Ödenir mi acaba radyomuzun rahmetli sorumlusu Ahmet Ali'nin "telif hakkı" Kadriye Abla'nın türkülerini yıllarca araştırıp, bulduğu ve liste haline getirdiği o ummalı, gönüllü çalışmaları...

 

Radyodaki dinleyici de acaba kulağının telif hakkını mı ödemeli Kadriye Abla'nın yanık sesinden bu türküleri dinlerken?!

"Bayram geldi neyime

Aman anam garibem,

Kan damlar yüreğimden

Aman anam garibem,

Yaralarım sızlıyor,

Doktor benim neyime

Aman anam garibem"